Νέο περιστατικό δηλητηρίασης Χρυσαετού στον Ν. Δράμας
Tριπλό έγκλημα ενάντια στην άγρια ζωή και τη δημόσια υγεία.
Άλλο ένα σοβαρό περιστατικό δηλητηρίασης της άγριας ζωής προσέθεσε νέα θύματα στον ήδη μακρύ κατάλογο των ζώων που έχουν χάσει τη ζωή τους εξαιτίας της παράνομης χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων στην ελληνική ύπαιθρο: Χρυσαετός 3ου έτους εντοπίστηκε νεκρός πριν μία εβδομάδα (20/10/2021) στην περιοχή του χωριού Περίβλεπτο Παρανεστίου Δράμας. Το πουλί βρέθηκε με τη δηλητηριασμένη τροφή στο ράμφος.
Ο εντοπισμός του προστατευόμενου και απειλούμενου με εξαφάνιση αετού κατέστη εφικτός καθώς το πουλί έφερε δορυφορικό πομπό στο πλαίσιο διδακτορικής διατριβής για τη μελέτη του είδους στο Τμήμα Βιολογικών Εφαρμογών και Τεχνολογιών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Ο υποψήφιος διδάκτορας Λαυρέντης Σιδηρόπουλος ενημέρωσε σχετικά τον Φορέα Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης ο οποίος προχώρησε άμεσα στη συγκρότηση κλιμακίου από τον Φορέα Διαχείρισης και το Δασαρχείο Δράμας για τη διαχείριση του περιστατικού. Σύμφωνα με τις ενδείξεις της τηλεμετρίας, ο Χρυσαετός δηλητηριάστηκε το απόγευμα της προηγούμενης ημέρας, ενώ ακολουθώντας την πορεία του πουλιού και μετά από έρευνα εντοπίστηκε κοντά στο Πολυνέρι Παρανεστίου, τέσσερα χιλιόμετρα μακριά από το σημείο όπου βρέθηκε ο Χρυσαετός, το δηλητηριασμένο δόλωμα που αποτέλεσε την αιτία θανάτου του: εντόσθια ζαρκαδιού. Όλα τα ευρήματα περισυλλέχθηκαν από το προσωπικό της Δασικής Υπηρεσίας και του Φορέα Διαχείρισης και απεστάλησαν για τις απαραίτητες εξετάσεις και αναλύσεις.
Tο πρόσφατο αυτό περιστατικό συγκεντρώνει μια σωρεία παραβάσεων ενάντια της άγριας ζωής και της δημόσιας υγείας: πρόκειται για ένα τριπλό έγκλημα που περιλαμβάνει τη θανάτωση δύο προστατευόμενων ειδών, ενός ζαρκαδιού που χρησιμοποιήθηκε για δόλωμα και ενός Χρυσαετού -αυστηρά προστατευόμενου είδους από την ελληνική, ενωσιακή και διεθνή νομοθεσία-, ενώ το περιστατικό έλαβε χώρα εντός του Καταφυγίου Άγριας Ζωής Πρινόλοφου – Μαυροκορδάτου και εκτός από την παράνομη θήρα του ίδιου του ζαρκαδιού έγινε παράνομη χρήση δηλητηριασμένου δολώματος.
Η περιοχή έχει αποδειχθεί «hot–spot» παράνομης χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων, καθώς έχουν καταγραφεί ανάλογα περιστατικά κατά το παρελθόν από τις αρμόδιες αρχές. Για τον λόγο αυτό είναι επιτακτική ανάγκη η διενέργεια ενδελεχούς έρευνας στην περιοχή, προκειμένου να αποσαφηνιστούν τα αίτια αυτής της συστηματικότητας και να εξαλειφθούν οριστικά.
Αξίζει να αναφερθεί ότι μόνο εντός της τελευταίας διετίας έχουν καταγραφεί 11 περιστατικά χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων εντός του Εθνικού Πάρκου Οροσειράς Ροδόπης, ενώ τουλάχιστον άλλα έξι (6) έχουν σημειωθεί στην ευρύτερη περιοχή. Προκειμένου να αντιληφθεί κανείς την έκταση του φαινομένου της δηλητηρίασης της άγριας ζωής, αρκεί να αναφερθεί ότι στο πλαίσιο της προαναφερόμενης διδακτορικής διατριβής για τη μελέτη του Χρυσαετού, από τους 11 νεοσσούς και 5 ενήλικα πουλιά που είχαν σημανθεί, ένα ενήλικο και 3 νεοσσοί έχουν βρεθεί δηλητηριασμένοι, ενώ άλλος ένας νεοσσός «αγνοείται» μετά από κατανάλωση νεκρού ζώου, ενώ δύο ακόμη Χρυσαετοί, μη σημασμένοι με δορυφορικό πομπό, έχουν βρεθεί νεκροί από δηλητηρίαση εντός του 2021.
Αν και οι Χρυσαετοί, όπως και γενικότερα τα αρπακτικά πουλιά, δεν αποτελούν το κύριο είδος-στόχο δηλητηρίασης (όπως ο λύκος για παράδειγμα), αποτελούν συχνά παράπλευρα θύματα, μιας και καταναλώνουν νεκρά ζώα που θα βρουν στην ύπαιθρο, με αποτέλεσμα να πλήττονται σε μεγάλο βαθμό από την παράνομη χρήση και διασπορά στη φύση δηλητηριασμένων δολωμάτων.
Αποτελεί πλέον κοινό τόπο ότι αυτό το παράνομο και άκρως επικίνδυνο φαινόμενο για την άγρια ζωή και τη δημόσια υγεία είναι ανεξέλεγκτο στην ελληνική ύπαιθρο. Η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη παραμένει μια από τις πρώτες περιφέρειες σε καταγραφή περιστατικών της παράνομης και τόσο επιζήμιας αυτής πρακτικής. Είναι χρέος όλων των αρμόδιων υπηρεσιών και φορέων να λειτουργήσουν συντονισμένα, ενεργοποιώντας τα «Τοπικά Σχέδια Δράσης για την καταπολέμηση της παράνομης χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων» (ΥΑ 168599/1495/2018 ΦΕΚ 3793/Β/3-9-2018) προκειμένου να καταπολεμηθεί το φαινόμενο αυτό αποτελεσματικά και στη ρίζα του.
Σημειώσεις:
1.Η διδακτορική διατριβή για την Οικολογία του Χρυσαετού στη Βόρεια Ελλάδα πραγματοποιείται στο Εργαστήριο Διατήρησης Βιοποικιλότητας, Τμήμα Βιολογικών Εφαρμογών και Τεχνολογιών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, με τη χρηματοδότηση της NATURAL RESEARCH Ltd Σκωτίας, της Εταιρείας Προστασίας Βιοποικιλότητας Θράκης και του Ιδρύματος Υποτροφιών Α.Γ. Λεβέντη και την υποστήριξη του WWF Ελλάς και της Ελληνικής ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗΣ Εταιρείας.
2.Η Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία είναι εταίρος του Προγράμματος LIFE BalkanDetox που αποτελεί μια πενταετή προσπάθεια που θα υλοποιηθεί στην Αλβανία, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, τη Βουλγαρία, την Κροατία, την Ελλάδα, τη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας και τη Σερβία, με στόχο την αύξηση της ενημέρωσης – ευαισθητοποίησης και την ενίσχυση των ικανοτήτων σε εθνικό επίπεδο για την καταπολέμηση του προβλήματος της δηλητηρίασης της άγριας ζωής στα Βαλκάνια. Συντονιστής του Προγράμματος είναι το Ίδρυμα για τη Διατήρηση των Γυπών (VCF) και συμμετέχουν σε αυτό οκτώ εταίροι από επτά χώρες. Οι δράσεις του Προγράμματος υλοποιούνται με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη συγχρηματοδότηση του Ιδρύματος για τη Διατήρηση των Γυπών (VCF), των Ιδρυμάτων MAVA και Euronatur.
3.Ο Φορέας Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης συμμετέχει στο έργο LIFE ARCPROM (LIFE18 NAT/GR/000768) που έχει στόχο τη βελτίωση της συνύπαρξης ανθρώπου – αρκούδας σε τέσσερα Εθνικά Πάρκα της N. Eυρώπης, τρία στην Ελλάδα και ένα στην Ιταλία. To έργο ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2019 και θα έχει διάρκεια 5 χρόνων. Εταίροι του έργου είναι τέσσερα Εθνικά Πάρκα (Πρεσπών, Β. Πίνδου, Οροσειράς Ροδόπης και Majella), δύο πανεπιστήμια (Θεσσαλίας και Δυτικής Μακεδονίας) και δύο περιβαλλοντικές οργανώσεις (Καλλιστώ και WWF Iταλίας).
